زندگی در حاشیه شهر کرمان داستان‌های عجیب و غریبی دارد، از مردم فقیری که در کوچه‌های خاکی بدون آب و برق و گاز زندگی می‌کنند تا زمین‌خوارانی که همچنان می‌تازند.
به گزارش پیله ی کویر، زندگی در حاشیه شهر کرمان داستان‌های عجیب و غریبی دارد، از مردم فقیری که در کوچه‌های خاکی بدون آب و برق و گاز در بدترین شرایط بهداشتی و امنیتی زندگی می‌کنند تا زمین‌خواران قلچماقی که همچنان می‌تازند و برای خوردن زمین‌های دولت ابایی از هیچ‌کس ندارند.
دغدغه‌ها و ترس‌های بی‌پایان بچه‌های حاشیه شهر
امیرعباس، ابوالفضل، آرمین و ارسلان، بچه‌محل هستند، محله آنها اما مثل دیگر محله‌های کرمان نیست، آنجا نه خبری از مدرسه، کوچه‌های آسفالت و پارک است و نه حتی خبری از آب، برق و گاز درست و حسابی، هوا که گرم می‌شود و مصرف آب در شهر بالا می‌رود، دیگر آب به محله این پسرها نمی‌رسد.
همراه با رئیس کل دادگستری استان کرمان به شهرک شهید همت یا همان شهرک صنعتی می‌رویم، این منطقه یکی از ۱۳ منطقه حاشیه‌نشین شهر کرمان است.
شهرک صنعتی نه رنگ شهر دارد و نه رنگ روستا، در کنار خانه‌های آجری می‌توانی مزرعه آفتابگردان را هم ببینی، کوچه‌های خاکی، منبع‌های آب روی سقف خانه‌ها، سیم‌های برق آویزان از این سو به آن سو و آدم‌هایی که سر و وضع‌شان هم فقر و نداری‌شان را فریاد می‌زند.
چهار پسر نوجوان روی تلی از خاک ایستاده‌اند، به سمت‌شان می‌روم و سر صحبت را با آنها باز می‌کنم، این پسرها در کرمان متولد شده‌اند، اما پدر و مادرهای‌شان از روستا به شهر آمده‌اند و در حاشیه کرمان پناه گرفته‌اند.
همه آنها به مدرسه می‌روند، اما نه در شهرک همت بلکه آن‌طور که می‌گویند باید صبح‌ها حدود ۴۰ دقیقه راه بروند تا به مدرسه برسند، ارسلان می‌گوید: برای ما سرویس نمی‌گذارند، راستش هیچ‌کس جرات نمی‌کند اینجا بیاید، حتی راننده‌های آژانس هم فقط تا ۹ شب توی شهرک کار می‌کنند.
یکی از پسرها می‌گوید: تاکسی و اتوبوس هم به شهرک نمی‌آید، می‌ترسند سگ‌ها آنها را بخورند، او این گونه غیرمستقیم به وجود سگ‌های وحشی زیاد در محل زندگی‌اش اشاره می‌کند.
پسرها از بی‌آبی می‌نالند، امیرعباس می‌گوید: سپاه با تانکر برای ما آب می‌آورد، آب‌ها در تانکر خانه یکی از همسایه‌ها تخلیه می‌شود و هر خانواده فقط می‌تواند روزی یک 20 لیتری آب پر کند و به خانه ببرد.
این بچه‌ها ترس‌های زیادی هم دارند، از وجود آدم‌هایی می‌ترسند که بیخ گوش‌شان زندگی می‌کنند، آدم‌های خلافکاری که نه‌تنها سیم‌های برق را می‌دزدند و می‌برند بلکه آنقدر بی‌پروا شده‌اند که حتی دوربین خانه یکی از پسرها هم که برای فراری دادن دزدها گذاشته‌اند را هم دزدیده‌اند.
از پسرها درباره آرزوهای‌شان می‌پرسم، مدرسه می‌خواهند، درمانگاه و کوچه‌های آسفالت شده، آرمین می‌گوید: زمستان‌ها آنقدر کوچه‌ها پر از گل می‌شود که نمی‌توانیم از خانه بیرون بیاییم.
چشمانم با نگرانی دو دختربچه‌ای را دنبال می‌کنند که روی تل‌های خاک مشغول بازی هستند، یکی از دخترها خواهر امیرعباس است، انگار متوجه نگرانی‌ام می‌شود، مثل مردهای بزرگ یکی از ابروهایش را بالا می‌دهد و خیالم را راحت می‌کند که مراقب خواهرش و هم‌بازی‌اش هست.
امیرعباس دوست دارد وقتی بزرگ شد، نظامی شود، دلیلش را که می‌پرسم، می‌گوید: می‌خواهم نظامی شوم تا از مردمم محافظت کنم.
ورود ویژه دادگستری به حاشیه کرمان
در همین حال جلسه‌ای بعد از بازدید رئیس کل دادگستری استان کرمان و جمعی از مدیران قضایی و اجرایی از شهرک شهید همت و منطقه 14 معصوم از مناطق حاشیه‌نشین شهر کرمان برگزار شد.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان کرمان اظهار کرد: دادگستری استان کرمان از سال ۹۹ به بحث پیشگیری از حاشیه‌نشینی و سکونتگاه‌های غیرمجاز به شکل ویژه ورود کرد.
سید مهدی قویدل ابراز داشت: ما در شهرک همت یا همان شهرک صنعتی برنامه‌ریزی برای تعطیلی کوره‌های آهک‌پزی و رفع تصرف اراضی دولتی را انجام دادیم و شهرداری نیز به این منطقه ورود کرد، اما اقدامات کافی نبوده است.
وی با اشاره به اینکه ۸۲ مصوبه برای ساماندهی شهرک شهید همت کرمان داشته‌اند، اضافه کرد: برخی از این مصوبات زمان‌بر هستند اما تاکنون بیش از ۵۰ درصد مصوبات اجرایی شده‌اند.
شهر یا روستا بودن منطقه ۱۴ معصوم باید مشخص شود
قویدل از ورود دادگستری استان کرمان به منطقه ۱۴ معصوم طی سال جاری خبر داد و یادآور شد: مصوباتی در زمینه رفع تصرف اراضی شهرداری، جمع‌آوری کارگاه‌های ضایعاتی و رفع مسائل اجتماعی و آسیب‌ها در این محدوده داشته‌ایم.
وی همچنین تعیین‌تکلیف منطقه ۱۴ معصوم از نظر تقسیمات کشوری را مهمترین اصل خواند و تصریح کرد: باید مشخص شود این منطقه مربوط به شهرداری است و یا یک روستا به‌شمار می‌آید و هرچند دستگاه‌های مرتبط جلساتی داشته‌اند، اما هنوز به نتیجه‌ای نرسیده‌اند.
سیل حاشیه‌نشینی در منطقه ۱۴ معصوم
سید مرتضی حسینی شهردار منطقه سه کرمان نیز با گشودن نقشه پلاک ۲۹۷۵ بر روی میز جلسه که مربوط به منطقه حاشیه‌نشین ۱۴ معصوم است، اظهار داشت: در این منطقه حاشیه‌نشینی در ۱۲۰ هکتار از زمین‌های شهرداری صرت گرفته است که تصرف شده است.
وی با اشاره به اینکه از سال ۹۱ طی حکمی از دادگاه املاک به شهرداری داده شده و قبل از آن هم تصرفات بوده است، تصریح کرد: الان این تصرفات متراکم‌تر شده و بخشی از تصرفات هم بیشتر شده است.
شهردار منطقه سه کرمان یادآور شد: مردم منطقه ۱۴ معصوم از آب‌های غیرمجاز استفاده می‌کنند و انشعاباتی از لوله مربوط به آبیاری کمربند سبز کرمان گرفته‌اند و این آب غیرقابل شرب را می‌خورند و مصرف می‌کنند.
حسینی از پیگیری جدی شهرداری برای سر و سامان دادن به منطقه ۱۴ معصوم خبر داد و اضافه کرد: برای ساماندهی این منطقه همچنین مدیریت و اجراییات مستقل تشکیل داده‌ایم و شناسایی املاک شهرداری را انجام می‌دهیم و کلانتری و دادستانی هم با ما همکاری می‌کنند و احکام مختلف پیگیری شده است، اما این موج و سیل حاشیه‌نشینی آنقدر پرزور است که با این تمهیدات نمی‌توان جلوی آن را گرفت و حرکت کرد.
وی یادآور شد: این بررسی در حال انجام است که منطقه ۱۴ معصوم ملحق به شهر کرمان و یا روستای الله‌آباد شود و یا اینکه دهیاری مستقل داشته باشد.
روستا شدن الله‌آباد به حاشیه‌نشینی در کرمان دامن زد
مدیرکل بنیاد مسکن استان کرمان نیز در سخنانی اظهار داشت: وضعیت بد زندگی مردم در مناطق حاشیه‌نشین کرمان را شاهدیم و الان تصرفات صورت گرفته در این مناطق ما را اذیت نمی‌کند بلکه عدم برخورداری مردم از امکانات آزاردهنده است.
علی‌اکبر سلطانی‌نژاد با اشاره به اینکه حاشیه‌نشینی در ۱۳ نقطه شهر کرمان وجود دارد، اضافه کرد: حدود ۶۰ هزار نفر با وضعیت اسفناک در این مناطق زندگی می‌کنند.
وی با انتقاد از اینکه در استان کرمان اجماعی برای حل مسأله حاشیه‌نشینی وجود ندارد و واگرایی و بی‌تفاوتی وحشتناکی را می‌بینیم، افزود: سال ۹۰ و در دوران استانداری حبیب‌الله دهمرده که منطقه حاشیه‌نشین الله‌آباد به روستا تبدیل شد، پلاک ۲۹۷۵ خالی از سکنه بود، اما از آن سال به بعد تصرفات در منطقه ۱۴ معصوم شکل گرفت و اسفبارترین وضعیت را شکل داد.
زیرپوست حاشیه شهر کرمان چه می‌گذرد؟
اما کارشناس حقوقی و مدیر داخلی دفتر تسهیل‌گری منطقه ۱۴ معصوم کرمان با اشاره به انجام پایش میدانی خانه‌به‌خانه در این محدوده طی دو سال گذشته اظهار داشت: ۲ هزار و ۵۰۰ خانوار در منطقه ۱۴ معصوم زندگی می‌کنند و این در حالی‌ست که مدرسه و خانه بهداشت ندارند و بچه‌های زیادی بازمانده از تحصیل هستند.
سمیه رستمی همچنین تولد نوزادان معتاد از مادران معتاد را از دیگر معضلات این منطقه ذکر کرد و بیان داشت: زنان سرپرست خانوار زیادی هم در اینجا داریم که همسران‌شان معتاد بوده‌اند و آنها را رها کرده و رفته‌اند.
وی از فروش موادمخدر و مشروبات الکلی به‌عنوان یکی دیگر از آسیب‌های موجود در منطقه 14 معصوم نام برد و تصریح کرد: صبح یا عصر که به منطقه 14 معصوم بیایید، حداقل ۶، ۷ معتاد کارتن‌خواب را می‌بینید که در حال مواد کشیدن هستند و نیروی انتظامی هم برای جمع‌آوری و ترک آنها کار می‌کند، اما زورش نمی‌رسد، مثلا ۳۰ نفر را به کمپ می‌برد، اما دوباره به اینجا برمی‌گردند.
تابستان، آب لوله‌کشی به حاشیه‌نشینان نمی‌رسد
همچنین عبدیان مدیرعامل آب و فاضلاب استان کرمان در سخنانی اظهار داشت: در سه ماه سال که هوا گرم است و مصرف آب در شهر افزایش می‌یابد دیگر به مناطق حاشیه‌نشین نمی‌رسد، بنابراین این مناطق با تانکر آبرسانی می‌شوند و تابستان امسال با ۱۵ تانکر آبرسانی سیار را انجام دادیم.
جولان زمین‌خواران در حاشیه شهر کرمان
امین نیک‌فر مدیر پلاک ۲۹۷۵ کرمان در سخنانی اظهار داشت: شهرداری کرمان با همکاری خیران برای ساخت مدرسه و مرکز بهداشت در این منطقه تلاش کرده است.
وی تصریح کرد: مشکل زمین‌خواری این نیست که مردم بیایند و زمین را تصرف کنند، بلکه یک‌سری زمین‌خوار به قدری در حاشیه کرمان پیشرفت کرده‌اند که اراذل و اوباش برای مقابله با شهرداری استخدام می‌کنند حتی افرادی دارند که به‌خاطر آنها به دادگاه و یا زندان می‌روند.
نیک‌فر با تاکید بر اینکه قدرت شهرداری به تنهایی به زمین‌خواران نمی‌رسد، ابراز داشت: ابتدا باید تصرفات زمین‌خواری حل شود و بعد به سمت ساماندهی حاشیه شهر برویم.
با دست خودمان شهروندان درجه ۵ و ۶ درست کرده‌ایم
در همین حال حجت‌الاسلام ابراهیم حمیدی رئیس کل دادگستری استان کرمان که هفته گذشته به‌واسطه دیدار با خانواده یکی از زندانیان برای نخستین‌بار پا به مناطق حاشیه‌نشین شهر گذاشته و از مشاهده وضعیت نابسامان این مناطق متعجب شده است، در سخنانی اظهار داشت: باورم نمی‌شد در کرمان که به‌نحوی یک شهر مدرن به‌حساب می‌آید وقتی پا را از یک بزرگراه قدری آن طرف‌تر می‌گذاری چنین حاشیه‌ای باشد.
وی ادامه داد: قبل از اینکه بحث تصرفات اراضی دولت را داشته باشیم از این وضعیت نابسامان شهروندان در مناطق حاشیه شهر کرمان ناراحت و شرمنده شدم و ما با دست خودمان شهروند درجه ۵ و ۶ درست می‌کنیم و حتی بحث شهروند درجه دو و سه هم در این مناطق مطرح نیست.
مقام ارشد دستگاه قضا در استان کرمان اضافه کرد: در حاشیه شهر بهداشت و امنیت وجود ندارد و صدها آسیب اجتماعی را می‌بینیم که نتیجه ترک فعل‌هاست و نشان می‌دهد نسبت به این قضیه بی‌تفاوت بوده‌اند، زیرا این اراضی یک‌شبه تصرف نشده است و این ساختمان‌ها هم یک‌شبه ساخته نشده‌اند.
حمیدی عنوان کرد: نظارت و پیگیری انجام نشده است، بنابراین زمینه سودجویی فراهم شده است و باندهایی هم شکل می‌گیرد که زمین دولت را بیخ گوش مسؤولان در مرکز استان با سوءاستفاده از فقر فرهنگی و اقتصادی مردم به آنها فروخته‌اند و باید تلنگری به خودمان بزنیم که چرا این‌قدر بی‌تفاوت شده‌ایم.
وی ابراز داشت: وقتی بچه‌های خردسال را داخل خاک در حاشیه شهر کرمان می‌بینیم، خجالت می‌کشیم، باید نظارت‌ها افزایش یابد، زیرا وقتی یک منطقه حاشیه‌نشین را ساماندهی می‌کنیم، چند سال بعد حاشیه‌نشینی در منطقه‌ای دیگر شکل می‌گیرد و این ناشی از عدم نظارت‌هاست.
حمیدی با اشاره به اینکه همیشه در سه استانی که مسؤول بوده‌ام بحث ساماندهی مناطق حاشیه‌نشین را داشته‌ام، متذکر شد: اگر آب و برق و امکاناتی که به حاشیه‌نشینان می‌دهیم، غیراصولی باشد، حاشیه‌نشینی را تشویق می‌کند.
وی با اشاره به اینکه باید مانند دوران قدیم دور شهر را حصار بکشیم تا از حاشیه‌نشینی جلوگیری شود، تصریح کرد: مناطق حاشیه‌نشین در شان نظام جمهوری اسلامی نیست و الان نمی‌توان لودر انداخت و خانه‌ها را صاف کرد و باید نظارت و ساماندهی داشته باشیم.
مدیران کارهای یکدیگر را خنثی نکنند
رئیس کل دادگستری استان کرمان بیان داشت: افراد نیازمند واقعی فاقد مسکن را باید شناسایی کنیم زیرا آنها شهروند نظام و مسلمان هستند و باید دست‌به‌دست هم دهیم و آنها را به هر نحو ممکن ساماندهی کنیم.
حمیدی با اشاره به اینکه پابرهنه‌ها صاحبان اصلی نظام جمهوری اسلامی هستند، عنوان کرد: اگر نظام و دولتمردان در دوران بعد از انقلاب اسلامی به مسکن توجه جدی کرده بودند و مردم ناامید نشده بودند، این اتفاقات نمی‌افتاد.
وی در پایان سخنان خود خواستار ساماندهی مناطق حاشیه‌نشین شد و خطاب به مدیران تصریح کرد: کارهای همدیگر را خنثی نکنید تا سیاست متناقض اتفاق نیفتد.
انتهای پیام/
